Maria Barańczyk | Nieczytelności

Zagadnieniem, którego dotyczy wystawa, jest problem nieczytelności rozumiany jako niejednoznaczność komunikatu werbalnego i niewerbalnego w kontekście języka.
Przedstawione prace są w pewnym sensie podsumowaniem obecnych poszukiwań i, w konsekwencji, rozwiązań wizualnych – najlepiej pokazujących i pośrednio komentujących problem zacierania się komunikatu. Ze względu na to, że sama analiza języka, jako podstawy do stworzenia nieczytelności jako zjawiska, powinna bazować na obrazie (znaku pisanym), ale także dźwięku, autorka podzieliła wystawę na większą część odnoszącą się do wizji, ale także w postaci jednego cyklu w kwestie; do fonii.

Zainteresowanie kwestią nieczytelności, jak i w konsekwencji palimpsestów, wyniknęło w sposób naturalny z zainteresowania wcześniejszym polem działania, jakim jest kwestia podróżowania, stykania się z kulturami, a co za tym idzie – z językiem. Językiem będącym jednocześnie momentem granicznym i jednym z najszerzej badanych obszarów etnografii. Można oczywiście sprowadzić go do pewnego systemu utartych dla danej kultury czy społeczności dźwięków, będących łącznikiem komunikatywności i jednocześnie podstawą do budowania jakichkolwiek struktur. Sam wyniknął z potrzeby wyrażania, tak bardzo twórczej, co dominującej i sankcjonującej ewolucję. Język stał się mostem i barierą w jednym; łączy i dzieli, staje się hermetyczny, ale jest zawsze dostępny.

Parę lat temu autorka zaczęła pracować nad analizą alfabetu, przekształcając go w możliwie alternatywny sposób w stosunku do obecnie funkcjonującego alfabetu łacińskiego. 

Forma, w jakiej został podany sam kod, staje się syntetyczną analizą etymologii elementów składowych każdego znanego nam alfabetu – czyli liter; ich postaci wizualnej, merytoryki treści. Bazując na powstałym kodzie, zdecydowała się zaszyfrować całą wystawę, dając konkretną, czytelną instrukcję, czyli możliwość rozwiązania znaczeń i słów, ukrytych pod ustandaryzowanym przez artystkę geometrycznym alfabecie. W tym momencie sama nieczytelność będzie także indywidualną decyzją uczestników, sprowadzona do, można powiedzieć, intersubiektywnej kontroli.