„Polska szkoła plakatu – geneza, tradycja, kontynuacja”

Kolejny numer „Zeszytów Artystycznych” poświęcony zostanie zagadnieniu „polskiej szkoły plakatu” widzianej jako historyczno-artystyczny fenomen. Jego celem badawczym jest rekonstrukcja historii ukształtowania się pojęcia „polska szkoła plakatu” oraz odtworzenia właściwych desygnatów tego pojęcia, jak również wypełnienie luk w polskiej historii sztuki odnoszącej się do historii polskiego plakatu powojennego, zarówno w jego aspekcie produkcyjno-artystycznym, jak również aspekcie formalno-organizacyjnym. 

W historii powojennego plakatu polskiego, który w naszym kraju osiągnął wyjątkowo wysoką rangę w całym obszarze sztuk plastycznych, największą rolę odegrało zjawisko określane mianem „polskiej szkoły plakatu”. Istniejące od dziesięcioleci w świadomości społecznej i obiegu kulturalnym, nie doczekało się wyczerpującej analizy i próby precyzyjnego określenia ram czasowych tego zjawiska. O ile w czasie jego trwania, w latach 50. i częściowo 60. nie budziło kontrowersji, było czymś oczywistym, o tyle w miarę upływu kolejnych dekad pojęcie „polska szkoła plakatu” zaczęło się rozmywać tak co do uczestniczących w nim twórców, jak i lat je obejmujących. W ostatnim czasie pojawiło się wiele publikacji, które proponują zupełnie nowe periodyzacje fenomenu „polskiej szkoły plakatu”, łącznie z objęciem zakresem tego pojęcia czasów nam współczesnych, co wydaje się tezą zbyt daleko idącą. Celem podjętych badań byłoby określenie genezy samego terminu „polskiej szkoły”, wskazanie na uwarunkowania polityczno-społeczne sprzyjające jej powstaniu, zakreślenie ram czasowych zjawiska i podziałów na poszczególne fazy rozwoju. Istotnym elementem badań byłyby charakterystyki ważniejszych przedstawicieli „polskiej szkoły plakatu”, ich rola (teoretyczna, artystyczna, pedagogiczna) na ukształtowanie się samego zjawiska, jak i jego ewaluacji. Ważne będzie wskazanie końca zjawiska, jego przyczyn i scharakteryzowanie sytuacji polskiego plakatu po „polskiej szkole” – jakie uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne zadecydowały o wyczerpaniu tej formuły. Plakat polski nadal interesująco się rozwijał, ale już w zupełnie innej postaci. Dla właściwego określenia miejsca „polskiej szkoły” w całościowych dziejach polskiego plakatu konieczne będzie zbadanie przekształceń plakatu w kolejnych dekadach, co najmniej do końca XX w. i opisanie kolejnych faz rozwojowych i to zarówno głównego nurtu, jak i wybitnych indywidualności z lat poprzednich, których dalsza droga artystyczna wyłamała się spod wspólnego mianownika i zmierzała bardzo osobistymi torami. Ważne będzie też określenie oddziaływania „polskiej szkoły” na plakat w świecie, jak i oddziaływanie aktualnych tendencji tak w sztukach warsztatowych, jak i projektowych na plakat polski.

Teksty powinny dotyczyć następujących tematów związanych z „polską szkołą plakatu”:

1. Geneza „polskiej szkoły plakatu”

2. Najważniejsi przedstawiciele „polskiej szkoły plakatu” i ich wpływ na ukształtowanie się pojęcia

3. Oficjalne wystawy zagraniczne polskiego plakatu w latach 1947-1965

4. Tradycja „polskiej szkoły plakatu”

5. „Plakat jako dzieło sztuki” – zagadnienia teoretyczne dotyczące statusu plakatu sytuującego się pomiędzy sztuką i projektowaniem

Zapraszamy autorów do nadsyłania tekstów na temat „polskiej szkoły plakatu” jako całości, a także tych poświęconych poszczególnym twórcom zaliczanym do niej. Ponadto w formacie „Zeszytów Artystycznych” mieścić się będą takie tematyczne rozszerzenia tych zagadnień jak: geneza, ewolucja, kontynuacja i tradycja „polskiej szkoły plakatu”.

Termin nadsyłania tekstów: 15 maja 2021

E-mail: zeszyty.artystyczne@uap.edu.pl