Najnowszy 38. numer Zeszytów Artystycznych WEAiK | Sztuka wobec świata

Redaktor prowadząca : dr Justyna Ryczek

Relacja sztuki i otaczającego ją świata jest niejednoznaczna i bardzo złożona, a nawet możemy powiedzieć burzliwa.
Gdy prześledzimy ją od czasów starożytnych do współczesności, otrzymamy przekrój wielostronnych relacji względem rzeczywistości, od różnorodnie rozumianego naśladowania, przez pełną autonomię sztuki, wolność rozumianą jako sztuka dla sztuki, czy samodzielną instytucję sztuki, by powrócić do odmiennych, ale bardzo silnych powiązań z pozaartystyczną rzeczywistością.
W przeszłości mówiliśmy o sztuce podporządkowanej religii czy dworowi, a także o sztuce zaangażowanej społecznie i politycznie, czy też stosowanej. Mówiliśmy o politycznych uwarunkowaniach sztuki, jej samodzielności, ale i utracie znaczenia. Wymienione obszary posiadają własne teorie, co znajduje odbicie w licznych publikacjach. Prześledzenie ich wszystkich jest ciekawe, chociaż nie wiem, czy możliwe, i z pewnością nie stanowi celu obranego w najnowszym numerze „Zeszytów Artystycznych”.
Postanowiliśmy po raz kolejny zapytać o relacje sztuki do świata, bez określania naszych teoretycznych stanowisk, pod bardzo otwartym hasłem – sztuka jako odpowiedź na świat. Nie definiowaliśmy ani świata, ani sztuki, ani relacji pomiędzy nimi, jedynie ograniczyliśmy ramy czasowe.
Mniej nas interesowały wędrówki ku dalekiej przeszłości, a bardziej czasy aktualne, czyli wieki XX i XXI. Nie chcieliśmy także produkować zbioru „okołocovidowego”, a zatem to nie pandemia, kwarantanna i trudności w kontakcie ze sztuką stanowią tło naszych rozważań, chociaż kontekst ten czasami się ujawnia. Teksty, które ostatecznie weszły do numeru, pokazują, jak różnorodnie można odczytywać zaproponowane hasło. Pokazują, że mówiąc o świecie dotykamy wielu aspektów, od edukacji po reklamę, a w każdym przypadku sztuka odgrywa znaczącą rolę.

dr Justyna Ryczek

Spis treści:

• Justyna Ryczek Wstęp
• Marta Smolińska Redefinicje postumentu rzeźby a uwodzenie zmysłu dotyku: na wybranych przykładach twórczości Arpa, Brâncuşiego i Giacomettiego
• Maciej Szymanowicz  Duogramy w służbie reklamy. O zapomnianym epizodzie w twórczości Stefana Wojneckiego
• Mateusz M. Bieczyński Cenzura abstrakcji? – o sztuce abstrakcyjnej, jej recepcji społecznej i sądowo-prawnej
• Jan Wasiewicz Orka na ugorze. Praca pamięci nad poddaństwem i pańszczyzną w polskich mediach, humanistyce, kulturze i sztuce drugiej dekady XXI wieku
• Adam Mazur Ostatnie zdjęcia. Mała historia fotografii kosmicznej
• Justyna Ryczek Sztuka odpowiedzialności za świat. Demon i posłaniec w pracy Agnieszki Polskiej
• Izolda Kiec  Sztuka kompromisów, czyli o pierwszej uczelni artystycznej w Poznaniu
• Rafał Boettner-Łubowski  Rozważania autotematyczne, 2018–2019 /uwagi na temat realizacji pewnej wystawy

Recenzje

• Barbara Kowalewska Biografka jako strażniczka nieoczywistości
• Małgorzata Kopczyńska Implozje Mariusza Kruka

Pro Memoriam

• Krzysztof Gliszczyński / Janusz Marciniak / Marta Smolińska Epitafium na trzy głosy dla Dawida Marszewskiego
• Dawid Krzysztof Marszewski Figury współczucia. Zwrot empatyczny w sztuce współczesnej
• Andrzej Bednarczyk Stan bliski katatonii
• Krzysztof Gliszczyński Obrazy zatrzymane w momencie ładowania
• Natalia Cieślak Przyglądam się od tyłu, od boku, od góry i od dołu malarstwu… Artystyczna obecność Dawida Marszewskiego w Galerii Sztuki Wozownia w Toruniu
• Anna Kołacka Dawidowi…

Kronika WEAiK

Kalendarium

Abstracts